«Բարեկենդան» բառացի նշանակում է կենդանություն, բարի կյանք: Բառը կազմված է «բարի» և «կենդանություն» բառերից, գրաբարում նշանակել է ուրախություն:
Տոնը կապ է ունեցել գարնան սկսվելու հետ: Բարեկենդանն այնքան սիրված, ժողովրդական, սպասված տոն էր, որ հայ ժողովրդի կողմից այն ընկալվել է որպես ամենաազգային (հայոց ազգի օրեր), ինչպես նաև ամենաերջանկաբեր տոնը, խրախճանք, ճոխ և առատ ուտելիքներ վայելելու օր: Պարերի, խաղերի, զվարճահանդեսների, թատերախաղերի, այցելությունների և ուրախության երկու շաբաթ: Տոնում են փետրվար ամսին, տևում է երկու շաբաթ, հաջորդում է Սուրբ Սարգսի տոնին և ավարտվում է Մեծ պասով։
Մասնակիցները՝ Արևելյան դպրոցի 5-6 տարեկաններ, ընտանեկան դպրոցներ
Ժամանակահատվածը` փետրվար 22, ժամը՝ 11․00
Նպատակը՝ Ծեսին նոր կյանք տալով՝ ստեղծել նոր կերպարներ, նոր խաղեր։
Խնդիրները`
- Իմանալ և սովորել ծեսին վերաբերող ծիսական երգերը, պարերը։
- Պատրաստել ծիսական պարագաներ։
- Խաղալ ժողովրդական, մանկական, ծիսական խաղեր։
Ուսումնական գրականության, այլ ռեսուրսների ցանկ
Ասիկներ
Ահա եկավ հայոց ազգին օրերը,
Հանեցեք հիները, հագեք նորերը:
Բարեկենդան, փորեկենդան,
Բարեկենդան օրեր է,
Խելքս գլխես կորեր է:
***
Կլորիկ ու թմբլիկ եմ,
Պստլիկ ու ճստլիկ եմ,
Քիթս պուճուր – պուճուրիկ է,
Աչուկներս սևուլիկ են,
Կա՞ ինձ նման սիրունիկը:
Չկա, չկա, չկա:
***
Ալ խնձորի իմ տղեն,
Շեկ շլորի իմ տղեն,
Կանաչ թզնի իմ տղեն,
Կարմիր նռնի իմ տղեն:
Երգեր
- Գնացե՛ք, տեսե՛ք
- Այ, Ֆոռկա (երգի բառերը)
- Խնոցի խաղերգ
- Իշու դնչիկ (երգի բառերը)
Ազգային խաղեր
Ազգային պարեր
Նախագծի իրականացման ընթացքը (ընդհանուր նկարագրություն)
Աշխատանք գրական ստեղծագործությունների հետ
- Ներկայացնել, բացատրել անհասկանալի բառերը:
- Ստեղծագործությունները յուրացնել խաղ-բեմականացման միջոցով:
Տեխնոլոգիական գործունեություն
- Պատրաստել ծիսական տիկնիկներ (Ուտիս տատ, Ակլատիզ պապ, զվարճալի կերպարներ)։
- Համակարգչային Paint ծրագրով նկարել ծիսական կերպարներ։
- Պատրաստել ազգային ուտեստներ (հալվա, գաթա)։
Խաղեր և թատերական ներկայացումներ
Խաղի մասնակիցների արտաքինը հնարավորինս ավելի ծիծաղելի և վախեցնող պետք է լինի։ Սովորողները դառնում են ծաղրածուներ, հակառակ սեռի հագուստ են կրում։ Խաղում են ծիծաղելի սյուժե ունեցող թատերախաղեր։
Բարեկենդան օրերին ընդունված է խաղալ կենցաղային խաղեր, օրինակ՝ «խնամախոս» գնալու ներկայացումը։ Խաղի ամբողջ իմաստը սրամտությունն է և զվարճախոսությունը։ Խմբերը կանգնում են դեմառդեմ և երգում են իրար հաջորդելով, հաճախ քառյակ-քառյակ։
Զվարճությունները ավարտվում են «Ուտիս տատին» վռնդելու, և «պաս պապին» հրավիրելու ծեսով։
Բարեկենդանի օրերին բնորոշ են ձնախաղերը, պահմտոցին, փայտով և գնդակով խաղերը։ Ընդունված են նաև մրցախաղեր, ձիարշավներ, ըմբշամարտեր, վազքի մրցույթներ, թատերական և բանավիճային խաղեր, որոնք միտված են եղել մտքի և մարմնի ճկունությանը, սրամտությանը, ֆիզիկական ուժին, տեղանքի իմացությանը։
Ամփոփումը՝ դասարանական բլոգում։
Դիանա Գևորգյան 